Đờn ca tài tử cũng là di sản văn hóa của Việt Nam được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu, khám phá cụ thể hơn nhé.
Đờn ca tài tử là gì?
Loại hình nghệ thuật dân gian của Nam Bộ hướng đến 21 tỉnh thành phía Nam bắt nguồn từ nhạc lễ, nhã nhạc cung đình Huế khi kết hợp với văn học dân gian ở cuối thế kỷ 19.
Vì thế mà Đờn ca tài tử Nam Bộ cũng được UNESCO ghi nhận là di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại. Mặc dù ngày nay không được thịnh hành như trước nhưng vẫn được nhiều người yêu thích.
Nguồn gốc của đờn ca tài tử Nam Bộ
Như đã nói ở trên đờn ca tài tử gắn liền với nhạc cung đình Huế. Vì sau khi kinh đô Huế thất thủ năm 1885 thì ông Nguyễn Quang Đại cùng nhiều quan lại, dân lính của triều đình chạy về phía Nam để lánh nạn. Vì thế Nhã nhạc cung đình Huế đã được cải biên kết hợp với các yếu tố dân ca có sẵn của miền Nam với sự sáng lập của 3 người là Quang Đại, Trần Quang Quờn, Lê Tài Khị.
3 người này đã không ngừng cải biên, sáng tạo để phù hợp với hoàn cảnh để biểu diễn mà người ta gọi là đờn ca tài tử Nam Bộ vì:
- Đờn là nhạc tài tử Nam bộ có 5 nốt chính: Hò, xự xang, xê cóng còn nốt phụ có phạn, tồn, là, oan.
- Ca là người sáng tác vì chỉ cần dựa vào đó để cải biên từ ngữ sao cho phù hợp nhất.
Đặc điểm của đờn ca tài tử là gì?
Đờn ca tài tử là một loại hình âm nhạc truyền thống của miền Nam Việt Nam, có nguồn gốc từ các vùng đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nam Bộ. Đờn ca tài tử được biết đến là một nghệ thuật âm nhạc cổ xưa, tinh tế và thể hiện sự đoàn kết, tình yêu quê hương và tình cảm giữa con người. Điểm đặc trưng của đờn ca tài tử Nam Bộ là sự phối hợp giữa tiếng đàn và giọng hát, tiếng đàn được chơi nhẹ nhàng, tinh tế, kết hợp với giọng hát sâu lắng, truyền cảm.
Những cây đàn trong đờn ca tài tử gồm có đàn tranh, đàn nguyệt, đàn đáy, đàn kim, đàn bầu… Bên cạnh đó, đờn ca tài tử còn có những bộ gõ như chiêng, trống, xếp… để tạo ra những âm thanh đặc biệt và đa dạng hơn. Bản nhạc của đờn ca tài tử Nam Bộ thường mang nét thanh lịch, trầm mặc, chứa đựng nhiều cảm xúc và tình cảm, như là một hình ảnh tuyệt đẹp của văn hóa truyền thống của người dân miền Nam.
Một số tác phẩm nghệ thuật đờn ca tài tử tiêu biểu
- Tôi Đưa Em Sang Sông – ca khúc tình ca với giai điệu trữ tình, là một trong những bản nhạc đờn ca tài tử phổ biến nhất.
- Lý cây đa – bài hát này được xem là biểu tượng của đờn ca tài tử, với giai điệu thanh thoát, lời ca ngọt ngào.
- Vọng cổ – bài hát được xem là thánh ca của đờn ca tài tử, có giai điệu du dương, nhẹ nhàng, lời ca ngọt ngào, đậm chất tình cảm.
- Bài hát Ru Con Nam Bộ – bài hát này được xem là một trong những tác phẩm đình đám của đờn ca tài tử Nam Bộ, được viết để ru con ngủ với giai điệu nhẹ nhàng, dịu dàng.
- Hò keo cây lá vàng – bài hát mang chất dân ca, với giai điệu truyền thống, lời ca đầy tính nhân văn, nói về sự đoàn kết, tình yêu quê hương.
- Khúc hát mừng xuân – bài hát mang tông màu đón xuân mới, với giai điệu tưng bừng, sôi động, vui tươi.
- Cô nàng trống cuốn – bài hát này có giai điệu khá nhanh, nhịp điệu sôi nổi, truyền cảm hứng cho người nghe.
Mong rằng, bài viết trên của chúng tôi đã giúp bạn có cái nhìn cụ thể hơn về Đờn ca tài tử Nam bộ – loại hình âm nhạc truyền thống của Việt Nam.
