Cá lóc nướng trui là một món ăn dân dã đặc trưng cho miền tây sông nước Nam Bộ Việt Nam, với hương vị độc đáo và cách chế biến rất đơn giản. Món ăn này gắn liền với quá trình khai hóa đất phương Nam của dân tộc Việt. Cùng mùa phượt tìm hiểu món ăn đặc sắc này nhé!
Cá lóc nướng trui là món ăn được người nông dân Nam bộ chế biến nên sau những buổi làm đồng. Khi cánh đàn ông ngăn lạch, tát đìa bắt cá thì những người phụ nữ lại ra đồng hái rau, làm nước chấm. Cá bắt lên chỉ cần rửa sạch, um rơm nướng chín là có thể cùng nhau thưởng thức ngay giữa cánh đồng lộng gió.
Từ món ăn đơn giản đó, cá lóc nướng trui nhanh chóng trở thành một đặc sản mà du khách khi đến Nam bộ đều muốn được một lần thưởng thức. Theo người dân Nam bộ, món ăn muốn ngon thì cá lóc nhất thiết phải là loại sống trong môi trường tự nhiên. Vì những con cá đó tuy không nhiều thịt nhưng lại săn chắc, có vị ngọt thơm chứ không bở và tanh như cá lóc nuôi. Tuy nhiên, ngày nay cá lóc trong tự nhiên rất khan hiếm nên người ta thường sử dụng cá nuôi để chế biến món ăn này. Chính điều đó làm giảm đi hương vị thơm ngon cho món ăn đã đi vào thơ ca, đã gắn liền với ký ức tuổi thơ của rất nhiều người.
Cá lóc đồng (sống dưới đồng ruộng) là nguyên liệu chính để làm món nướng trui, bởi loại cá này dai và chắc thịt hơn so với cá lóc nuôi. Khi chế biến món ăn này, ta không cần phải sơ chế quá cầu kỳ, không cần mổ bụng, không cần cạo nhớt, không cần đánh vảy và cũng không cần ướp gia vị mà chỉ cần rửa sạch cá, sau đó xiên thanh tre tươi từ miệng cá đến đuôi cá rồi cắm xuống đất phủ rơm khô lên. Thông thường, ta sẽ cắm đầu cá hướng xuống đất đuôi thẳng lên trời, làm cá rỏ nước xuống từ từ trong lúc nướng, thịt cá sẽ dẻo và thơm hơn.
Rơm để nướng cá cần lấy vừa đủ, để khi rơm vừa cháy hết thì cũng là lúc cá vừa chín tới. Rơm ít sẽ không đủ độ nóng để làm chín cá, cũng không làm dậy lên mùi thơm đặc trưng của món ăn này. Rơm quá thừa thì làm khét cá, mất đi độ ngọt tự nhiên của cá.
Khoảng 10-15 phút khi tàn tro thì cá cũng vừa chín tới, dễ dàng cảm nhận được qua mùi thơm của cá nướng xen lẫn chút khét nồng từ rơm rạ. Cá được lấy ra khỏi bếp tro, dùng dao cạo hết lớp vảy cháy khét bên ngoài. Nhưng đúng điệu nhất vẫn là dùng rơm khô có sẵn tại đồng, chà sạch lớp vảy khét, trong khi chà cần chú ý không để làm rách lớp da cá giòn thơm.
Cá lóc nướng trui ăn dân dã với chút muối ớt hạt có vắt lát chanh là ngon khó cưỡng rồi. Nhưng nếu có điều kiện hơn, có thể cuốn cá lóc với bánh tráng rau sống, chấm mắm ớt tỏi hoặc mắm me. Có nơi, vùng Sa Đéc, còn cuốn cá lóc vào lá sen non mới hái dưới đầm, chấm với nước mắm me chua chua mặn mặn, ăn chan chát lạ miệng và cũng rất ngon không quên được.
Người Nam Bộ nhâm nhi món cá lóc nướng trui đôi khi với chút rượu gạo nồng nồng, sẵn có bạn thì ngân nga vài ba câu vọng cổ trong buổi chiều gió sông về mát rượi, thấy cuộc sống không còn gì thú vị hơn.
Ngày nay, đời sống phát triển, người ta có nhiều điều kiện hơn, món cá lóc nướng trui càng phổ biến trong bữa cơm gia đình, tiệc tùng và tại các nhà hàng.
